Transport kolejowy towarów należy do kluczowych form przewozu ładunków. Transport kolejowy ma długą tradycję i pomimo postępu technologicznego w innych sektorach, pozostaje istotnym filarem logistyki towarowej.
Chociaż transport kolejowy jest jedną z kluczowych form przewozu towarów, nie jest pozbawiony wad. Zanim omówimy jego zalety, warto wskazać główne ograniczenia i słabości, z jakimi można się spotkać:
1. Krótkie odległości
Kolej nie nadaje się do transportu towarów na krótkie odległości. W większości przypadków transport ciężarowy jest szybszy, bardziej elastyczny i tańszy. Zdarzają się wyjątki, gdy firmy decydują się na transport kolejowy nawet na krótkich trasach.
Jeśli nadawca musi wysłać jednorazowo 2000 ton towaru, a jego zakład jest połączony z siecią kolejową bocznicą, a odbiorca dysponuje personelem i technologią do rozładunku, można rozważyć transport koleją. Przewóz 2000 ton towaru przy ładowności 24 tony na ciężarówkę wymaga około 83 ciężarówek. Zdobycie tylu pojazdów naraz jest trudne lub wręcz niemożliwe. Jednak takie przypadki są bardzo rzadkie.
2. Pilne przesyłki
Transport kolejowy jest bardzo nieodpowiedni dla tego typu przesyłek. W sytuacjach, gdzie liczy się czas, zawsze lepiej wybrać transport ciężarowy lub lotniczy.
3. Małe ilości
Transport kolejowy nie jest opłacalny przy przewozie małych ilości towarów. Uruchomienie pociągu wymaga zapełnienia określonej pojemności, aby cena za tonę była konkurencyjna. Przy mniejszych przesyłkach transport drogowy jest bardziej efektywny, umożliwiając elastyczne planowanie i zbieranie mniejszych ładunków od różnych nadawców. Ponadto firmy kolejowe często preferują większe wolumeny, ponieważ obsługa pojedynczych sztuk lub małych przesyłek paletowych jest dla nich organizacyjnie i finansowo wymagająca.
4. Miejsca bez infrastruktury kolejowej
Jak wspomniano wcześniej, połączenie z infrastrukturą kolejową za pomocą bocznicy to ważny aspekt, który decyduje o opłacalności przewozu. Jeśli odbiorca nie ma bocznicy, towar musi zostać przeładowany na ciężarówki w najbliższym terminalu. Każda manipulacja towarem to dodatkowe koszty.
Wyjątkiem są przewozy na duże odległości – wtedy warto rozważyć, czy niższe koszty długiej trasy kolejowej zrekompensują dodatkowe koszty przeładunku. Dobry spedytor powinien rozważyć tę alternatywę przy przewozach na długie dystanse.
5. Transport towarów o specjalnych wymaganiach i towarów wartościowych
Dotyczy to m.in. towarów mrożonych, chłodzonych lub szybko psujących się. Przewóz koleją jest wolniejszy w porównaniu z innymi środkami transportu. Zapewnienie odpowiednich warunków często jest możliwe, ale zazwyczaj nieopłacalne.
Nie zaleca się także przewozu bardzo wartościowych towarów koleją, jeśli łatwo je ukraść. Wagony przemieszczają się między stacjami i podróżują stosunkowo długo, co zwiększa ryzyko kradzieży.
Jeśli dotarłeś aż tutaj, prawdopodobnie odnajdziesz się w kolejnych punktach. Teraz przedstawiamy sytuacje, w których warto wybrać transport kolejowy:
1. Duża pojemność transportowa
Większą pojemność oferuje tylko transport morski. Przykładowo, na początku roku pociąg z Polski do Czech przewiózł 3067 ton materiału. Przewiezienie 3067 ton na tej trasie wymagałoby 125 ciężarówek.
2. Szybkość
To pojęcie względne. Kolej nigdy nie będzie szybsza od transportu ciężarowego, a tym bardziej od lotniczego. Jest jednak znacznie szybsza od transportu morskiego. Na trasie z Chin do UE transport kolejowy jest ponad dwa razy szybszy niż morski.
3. Bezpieczeństwo
Kolej należy do najbezpieczniejszych środków transportu, z minimalną liczbą wypadków i niskim ryzykiem uszkodzenia lub utraty towaru. Kradzieże się zdarzają, ale nie tak często i nie na taką skalę jak w transporcie drogowym. Zwykle dotyczą one paliwa, żelaza lub miedzi z wagonów w ilościach dziesiątek lub setek kilogramów. Wartościowe towary, jak elektronika użytkowa, są dziś rzadko przewożone koleją. Pod względem wypadkowości transport ciężarowy nie dorównuje kolei.
4. Wpływ na środowisko
Transport kolejowy to jedna z najbardziej ekologicznych opcji przewozu towarów. W porównaniu z transportem drogowym lub lotniczym kolej emituje znacznie mniej zanieczyszczeń i ma mniejszy negatywny wpływ na powietrze, glebę i wodę.
Obecnie firmy w całej Unii Europejskiej są pod coraz większą presją, by zmniejszać wpływ na środowisko i przechodzić na bardziej zrównoważone formy transportu. UE zaostrza wymagania dotyczące redukcji emisji i promuje ekologiczne alternatywy w logistyce. Nawet jeśli kolej bywa mniej efektywna ekonomicznie niż transport drogowy, jej zalety środowiskowe i zgodność z przepisami mogą być decydujące dla firm. Wybór kolei ma sens nie tylko ze względu na ochronę środowiska, ale także długoterminową zrównoważoność i reputację firmy.
Wybór odpowiedniego środka transportu zawsze zależy od indywidualnych potrzeb, specyfiki towaru i oczekiwań klienta. Transport kolejowy ma wyraźne zalety, zwłaszcza przy dużych wolumenach, na długich dystansach oraz w sytuacjach, gdzie priorytetem jest bezpieczeństwo i odpowiedzialność ekologiczna.
Jako firma spedycyjna specjalizująca się w transporcie kolejowym, możemy pomóc ocenić, czy ta metoda jest optymalna dla Twoich potrzeb. Naszym zadaniem jest nie tylko zorganizowanie samego przewozu, ale także zaproponowanie najefektywniejszego rozwiązania pod kątem kosztów, czasu i wymagań środowiskowych. Jeśli rozważasz transport kolejowy, chętnie przygotujemy indywidualną ofertę i pomożemy w logistyce od początku do końca.
Zespół iCargo